30 Haziran 2023 Cuma

şorbeya qereçîyan

Divê li ser hormonên qereçîyan/mitriban xebatine xurt ên zanistî, psîkolojî, psîkîyatrî, psîkoanalîzî, psîkososyolojî bên kirin.
Ji bo xwe bextewar hîs bikin,
ne bedewbûn û çelengbûn li ser bala wan e, ne dewlemendbûn û xizanbûn li ser bala wan e, ne jî têrbûn û birçîbûn li ser bala wan e; her bikêf in, her bicoş in, her devliken in.
Xalê me Sîgmund Freud jî ji gorê rabe û here li ser hormonên qereçîyan/mitriban tehlîl û analîzan bike, ez yeqîn nakim bikare hormonên qereçîyan/mitriban pênase bike.
Berê, me digot "şorbeya qereçîyan"
Ka îja çi diçînin wê şorbeyê ango ew hormon bi wê şorbeyê çalak/aktîf dibin, nizanim.
Axir...
Weleh êdî kezeb û gurçik li me reş bûn; ji mecbûrî em navê xwe datînin Devliken, lê dîsa jî bi zorê ken bi ser devê me dikeve.
Min go,
xwezîya min bi dilê qereçîyan û hew!..

Di civaka kurd de hîn kultura sponsorîyê (ji bo piştgirî û desteka kar û xebatên kulturî/edebî/hunerî) rûneniştîye, lê hin ciwanik û ciwamêrên xwebexş ên ku dixwazin bi qasî hêz û qaweta xwe bibin piştgir û piştevan jî mixabin li berjewendperestên çavbirçî û bêvîzyon rast tên û ew berjewendperestên çavbirçî û bêvîzyon jî li ser navê kurdîtîyê tenê kar û xebatên qels û qeşmerane dikin û zik û binzikên xwe diçêrînin.
Ji ber van xwelîserên berjewendperest ên çavbirçî û bêvîzyon êdî meriv şerm dike here ji bo projeyeke cidî li derîyê ciwamêr an ciwanikekê bixe.
Kar û xebatên wan jî, 
ji kultur û edebîyat û hunera kurdî bêtir xizmetê ji wê populîzma wan a fahş re dikin.
Û me jî xwe daye benda  mirîşkê ku ji me re hêk bike, 
lê wer xuya ye mirîşk jî ketîye menopozê, mixabin!..

Got:
-Devliken, dev ji sîyasetê berde, heyfa te, lo. Ew nivîs û çîrok û çîvanok û pêkenîn û pêkenokên te yên qerfî û erotîk ji serê me û sed bavên me zêde ye. Tu Freudê me yî...
Ez kenîyam û min got:
-Hinek jî dibêjin tu Haydar Dumenê me yî. Ka îja em ê Sîgmund Freud û Haydar Dumen çawa û çilo bi hevdu bidirûn an jî em ê li ser kîjan esasî wan bigihînin hevdu? Ji qewla pêşîyan, "Tir li ku, das li ku?"
Vê carê jî ew kenîya û got:
-Na heyran, na. Tehlîl û analîz û tespîtên te freudane ne. Haydar Dumen tenê dikare bibe fîguran di çîrok û çîvanok û pêkenîn û pêkenokên te de.
Vê carê jî em her du bi hev re kenîyan û berî em xatir ji hev bixwazin, min got:
-Carinan sîyaset jî di rengê masturbasyonê de hewce ye, lê...
tenê di rengê masturbasyonê de!

Pirê caran masturbasyonek ji nîyhandineke zororgazmbûyî çêtir, xweştir û bizewqtir e, loma jî,
zorê nedin kîr û quzê xwe; heger ew nîyhandin ê we bi cizbeke îlahî nexe!..

Gotina Dawî
Bêkarakter pir in û desthilat in û her weha ew bi xwe jî dizanin him pir in, him jî desthilat in.



29 Haziran 2023 Perşembe

tu kurdistana min î

Li ber serê dêya xwe ya heyştêsalî rûniştibû, bi hev re li televizyonê dinerîn. 
Li ser ekranê belgefîlmek derdiçû; belgefîlm li ser Dîyarbekirê bû; bi meraq û balkêşî li wî belgefîlmî dinerîn.
Bernamekêş bi mêvanê xwe re derbasî xanekê/koşkekê dibûn. 
Berî derbasî xanê bibin, li quncikeke xanê ji bo wan cî hatibû veqetandin; xebatkarên xanê sifreya wan a taştê hazir kiribû.
Hêkên biqelî, hêkên bisicûq, hêkên bipastirme, hêkên kelandî, to/qeymax, rûnê nivişk, hinguv, reçela mişmişan, reçela qeresîyan, reçela dirîreşkan, dims, tehîn, penêrê teze, penêrê dagirtî, penêrê hilandî, penêrê qeşar, penêrê bisîrik, zeytûnên şîn, zeytûnên reş, zeytûnên dagirtî, borek, şorik û çend tiştên din...
Dêya heyştêsalî fitilî ser keçika xwe, got:
-Ma weleh, êdî ji gewîbûnan hew dizanin ew ê çi bikin. Di kultur û adetên me de tiştekî werê tune bû. Berê, dema em li gundan bûn, taştêya me şorbe bû. Serê sibehê hema hema li ser tifika her malê dixana agirê tifikê tevî keldixana şorbeyê bi hewa diket. Erê, hêk jî, pener jî, dims jî, mast jî, zeytûn jî hebûn, lê piranî taştêya me şorbe bû. Wextê xerîbek dagerîya gund û berê xwe bida malekê, malxwê malê ji kevanîya malê re digot ka malhazirî çi heye ji mêvanê me re bîne, bila bixwe. Kevanîya malê derbasî hêla din a malê dibû û malhazirî çi hebûya, li ser sinyeyekê dikir û dianî datanî ber mêvanê xwe.
Çi bû ew malhazirî?
Yan hêkên qelandî bû.
Yan sênîkek mast, sênîkek dims bû.
Yan du dîlim penêr û sênîkek zeytûn bû.
Yan jî, heger maleke halxweş bûya, qelî jî hebû.
Keçikê li dêya xwe ya heyştêsalî nerî û keserek kişand.
Got:
-Ji tahman tahm di kultura me de nehiştin, mixabin. Erê, belkî berê dewlemendîya ser sifreyan bi qasî ya îro tune bû, lê ji tahma her zewadeyî tahma jîn û jîyanê difûrîya. Ji alîyê madîyatê em çi qasî dewlemend bûn, ji alîyê manewîyatê jî em ew qasî xizan bûn, mixabin.

Got:
-Dema ez nivîsên te dixwînim, bask bi min ve şîn tên û ez bajar bi bajar di ser Kurdistanê re difirim, hemû bêhn û tahmên ser axa Kurdistanê dikişînim nav dil û kezeb û gurçikên xwe.
Ez bişirîm. Ew jî, ziq ma li min nerî...
Min got:
-Tu çiqasî ji min hez dikî?
Ji keskê çavên wê hemû rengên tebîetê difûrîya.
Got:
-Bi qasî dîroka Kurdistanê...

Gotina Dawî
Bi mirina her kal an pîrekê re, perçeyek goşt ji zimanê min jî kêm dibe...

27 Haziran 2023 Salı

civaka derewîn

Tolstoyê rehmetî, wî jî di zemanê xwe de xwestîye bibêje ez jî carinan "xwe li kawikî datanî"
Çi gotibû rehmetî?
"Tu dizanî? Hayê min ji her tiştî heye, lê ji bo hin tiştan carinan ez xwe li nezanîyê datînim."
Erê bi Xwedê!..
Carinan bi zaneyî em xwe li nezanîyê datînin.
Îja heyran,
qey carinan ji bo wê kêlîyê meriv ji hêvî û xeyalan dûr nekeve, ev reng û celebê xwexapandinê hewce ye.
Bi texmîna min rehmetîyê Tolstoy ê jî werê fikirîbe, 
loma ev gotin kirîye û vê gotinê, bi zemên re, qonax bi qonax bi teqleyan xwe gindir kirîye û hatîye heta vî zemanî.
Îja di gelek mijar û meseleyan de em xwe li kawikî datînin.
Himm!
"Xwe li kawikî danîn"
Biwêjek e û li herêma Mêrdînê pir li kar e ango pir tê gotin.
Dema yek bi tiştekî bizane lê xwe li nezanî deyne, dibêjin, "filankes xwe li kawikî datîne."
Wek min got, di gelek mijar û meseleyan de em em xwe li kawikî datînin..
-Ew îdeolojîyên ku me li pey xwe dikişkişînin û bi genetîkeke xerabe karaktera me pûç dikin, ne tu îdeolojî ne, lê dîsa jî em xwe li kawikîyê datînin.
-Ew serok merokên ku em nizanin bezê paş guhê bavên wan ji ku ye, em radibin bi haweyekî mirîdane bawerîyê bi wan tînin û xwe li kawikîyê datînin.
-Ew partîyên ku tenê derdê wan qoltixek e, em ji peyva wan dernakevin û xwe li kawikîyê datînin.
-Ew nivîskar û hunermendên ku tenê ji bo populîzmeke fahş kurdî bi kar tînin, ji dêvla em wan rexne bikin, em radibin bi şev û roj pesnê wan didin û em xwe li kawikîyê datînin. (Li vir em jî piçekî populîst tev digerin)
-Ew rewşenbîrên ku nikarin rewşa xwe rewşen bikin û em dibînin jî, lê em radibin wan li ser serê xwe dikin Xweda û xwe li kawikîyê datînin.
-Ew sîyasetvanên ku bi qasî misqalekê kurdî û kurdîtî ne li ser bala wan e, lê çendî em pê dizanin jî, em xwe li kawikîyê datînin.
Bi kin û kurdîya kurmancî,
çi sîyasî çi ehlaqî, çi olî çi civakî, pirê caran em dizanin derew û xapandin e, lê dîsa jî em xwe li kawikîyê datînin..

Meseleyeke din jî meseleya LGBT+Î û nizanim çiyan e..
Bi qasî misqalekê ez ne homofobîk im, berevacî, ez ji rengînîya jîn û jîyîn û jîyanê hez dikim.
Erê, ez heteroseksuelekî doxînsist ê jinhez im, lê tu carî min ji xwe re nekirîye derd û problem bê ka kê çawa û bi çi haweyî bazdaye ser kê!..
Lê divê em tiştinan tev li hev nekin.
Ev hevalên LGBT+Î û nizanim çi,
Hûn heq in û heqê we ye hûn jî wek hevalên xwe yên heteroseksuel di nava ewleyî û aramîyê de bijîn.
Divê ew pêşhukmîya li dijî we bişikê, lê dîsa divê...
hewce ye hûn jî ji bo şikenandina wê pêşhukmîyê hewl bidin.
Çi ye ew pêşhukmî?
Dema mijar dibe LGBT+Î û nizanim çi, di serîyan de tenê tabloyek çêdibe:
Nîyhandin! Nîyhandin! Nîyhandin!
Erê, ji ber wê tercîha xwe ya cinsî hûn tên aforozkirin, lê heyran hûn jî bîst û çar seetan wê nîyhandina xwe bi haweyekî beloq nexin çavên însên. 
Ma hetero, di nava rojê de tenê mîna kîrekî û quzekî digerin?
Na!
Karê xwe dikin, kêfa xwe dikin, digerin, civatên xwe digerînin, dixwin, vedixwin, lê wextê kîr û quz jî li wan har û rep dibin, bi haweyekî munasib diherin xwe di hev de vala û rehet dikin.
Qesta min ji munasibbûnê, yanî nalîrînin, nakin hewar û gazî û nabêjin,
"Gelî gundî û cîranan! Ha va ye em dikin herin di hev nin û quz û qûnê li hevdu beqetînin!"
Rast e, ji ber tercîha we ya cinsî we bi serê dêr ve dikin û diajon ser we, lê dîsa jî hewl bidin ku bila civak tenê bi çavê fahîşeyî li we nenere û hûn jî di serê civakê de îmajeke werê çênekin.
Haa!
Bawer bikin, di jîyana xwe ya mehrem/veşartî de belkî bi pirê me heteroyan re jî nîvhomoyîyek heye, lê hin kes wê fantezîyê ji xwe re dihêlin, nahêlin kesî pê bihisînin, hin kes jî bi partnerên xwe re vî kurmî dişikînin.
B kin û kurdîya kurmancî,
di eslê xwe de her kes piçekî homoseksuel e.

Gotina Dawî
Bihêlin, kî çawa dixwaze bila werê bijî, lê qûna xwe ji derpî dernexin!..

xweda dike şeytan dixwe

Rojek ji rojan zilamek xwe kar dike û dihere hecê.
Ji newqê berjêr pûç, bi çavekî kwîr, bi pîyekî seqet û bi guhekî jî ker e.
Wextê ji bo keviran biavêje Şeytên xwe li ber Şeytên xweş dike, Şeytan ber bi wî ve stuyê xwe ji qêlik derdixe, radikişîne û devê xwe dixe guhê wî, jê dipirse:
-Ji newqê berjêr çi bi te hat?
-Bi emrê Xwedê ye.
-Çi bi pîyê te hat?
-Xwedê werê çêkirîye.
-Çi bi çavê te hat?
-Dana Xwedê ye.
-Çi bi guhê te hat?
-Ew jî karê Xwedê ye.
Rebenê Şeytan pir aciz dibe. Dev li qozîya simala dora stuyê xwe dike. Bi hêrs bi ser wî de diqîre, dibêje:
-Hey keran di dê û jinên te nîyho! Madem Xwedê nîyhaye te, tu xistîyî vî halî, ev îja çi virevira te ye tu van keviran diavêjî min?

Îja heyran,
ev jî meseleya me û apocîyan e.
Apocîyan û dewletê bi hev re peyva xwe kirîye yek, agir berdaye bakurê welêt; ne can hiştine, ne jî mal, 
ne eyb û ne fedî, bakurî jî radibin berê xwe didin başûrê welêt û çêr û sîxêf û xeberan ji barzanîyan re didin û wan dikin xayîn û hevalbendên dewletê.
La hewle wela!
Îja wextê aqilê meriv ne ji kîsê meriv be ango ji kîsê xelkê be, meriv ne xwe nas dike, ne jî dost û dijminên xwe ji hev...

Gotina Dawî
Her kê go ez, berê wê bide rez û li ser dilê wê bistirê, mîna çîroka bêrîvanên bi xwe xweş tînin li ber bilûra şivanên pez.


26 Haziran 2023 Pazartesi

li ser ziman çend quretî

"Dema di hevokekê de hejmara "ku"yan bi ser dudu û sisêyan dikeve, di wê hevokê de formula azadî û serxwebûna Kurdistanê jî hebe, ez qelema sor li ser wê hevokê dixim."

Piştî vê hevokê em ketin ber hev û li ser vê mijarê civateke xweş gerîya...

Orhan Agirî:
Roja te bash ezbenî, ka were ji kerema xwe em biçekî vê babetê bidin ber guzanan a niha. Çimku her kes behsê dike û dihêle . Bila ev posta te bibe sebebê çarekirineke vê Ku yê   , ji xêra miriyê te Devlikenê hêja.
Ez hema a niha dikarim bibêjim di serî da ez û tu bi awayekî pirr xelet vê KUyê bi kar tînin. Nimûneyek, 60-70 ji sedî YA, YÊ yên di hevokan da erka KUyê pêk tînin, bes bi wî mercî ku ev YA, YÊ cuda bihên nivîsin ji peyvên pêşiya xwe . 
Nimûneyek. 
Ez, ê hez nake ji fûtbolê, mecbûr mam li maçê mêze bikim li mala hevalekî. Heke li vir weha bihêt gotin: Ezê ku hez nakim ji fûtbolê macbûr mam li maçê mêze bikim li mala hevalekî, vêga ev KU dibe keratî û ziqûm. Tenê meriv bixwaze qesten bibêje ji bo KIRPANDINEKE taybet, ew başqe ye helbet .

Devliken:
Hêja Orhan, bi min divê meriv "ku"yê bi du haweyan bi kar bîne.
1-Di şûna hegerê de. "Ku ez bêm, ez ê hayê te jê çêkim/Heger ez bêm, ez ê hayê te jê çêkim.
2-Ji bo balkişandin û derblêdanê. "kurdên "ku" ji xwe re dibêjin em esîl in, ji bo em wan esîl bihesibînin, hewce ye berî her tiştî bizane baş û xweş bi zimanê xwe bipeyive/bixwîne/binivîsîne.
Wekî din dikeve masturbasyonê
Baş tê bîra min carekê li ser vê mijarê min nivîsandibû û hin rîhspî û maqûlên Ewrûpayê hatibûn xwe aciz kiribûn.
Lê li wir mebesta min ev bû: Kurdên ji ser axa xwe qut dibin, bi zemên re ji zimanê wê axê jî dûr dibin. Û dema di nava rojê de meriv ji zimanê xwe bêtir zimanin din bi kar anî, bivê nevê meriv ji hin kodên wî zimanî jî dûr dikeve. 
Ew kod çi ne?
Dengên wê axê ne, rengên wê axê ne, hiş û bîra wê axê ye, mentiq û fikirîn û hîskirin e, dengvedan, denglêdan, derblêdan û hevoksazî ye.
Wê rojê dîsa te li ser meseleya zimanî nivîsarek belav kiribû. Te gazin dikir çima kurd nikarin hevokan dirêj û xweş li pey hev bibêjin, binivîsînin?
Yek ji sedeman jî ev e; heger meriv ji ziman dûr bikeve, ziman jî hesabê meriv nake.

Orhan Agirî:
Devliken, gotina te ya li jorê qismen rast qismen na. Çimku hin babetên zimên hene mecbûrî KUyê dibin bêyî ku ev KU sînonîma « heke »yê be yan jî dewsa derblêdanê be. 
Meselen. 
1-) Qelama ku min (ew) ji hevalekî standibû 
2-) Qelama min (ew) ji hevalekî standibû.
3-) Qelem a min (ew) ji hevalekî standibû.
Di risteya 1 da A û KU eynî maneyê îfade dikin, lewma KU li vir zêde ye. 
Di ya 2 da A bêyî KU dibe pirtika xwedîtiyê, ne ya girêdankê, anku mane bi temamî serûbinî hev dibe. 
Di ya 3 da dirust e, bes vê carê hem axaftin û xwendin giran dibe hem jî di hevokên dirêj da dê rêjeya A, Ê, YA, YÊyan bêhed zêde bibibe. 
Çare çi ye? 
Bi min em divê biryar bikin A’ya girêdankê bi forma devoka Bohtî û Behdiniyan binivîsin AT, A’ya xwedîtiyê A binivîsin daku estetîk û mane xirab nebin. 
Qelemat  min ew ji hevalekî standibû.

Devliken:
Orhanê hêja, li ser meseleyê, "Qelema min ew ji hevalekî stendibû."
Bi min, ev form xweş e û ziman jî asê nake.
Meseleya din jî ya min vegotîye, ew jî tercîh e. Tu hez dikî wek derblêdan bi kar bîne, tu hez dikî neyne. Lê ji bo hegerê carinan hevokan siviktir dike.

Îmad Al Melek:
Silav!
Devlikenê hêja,
Bi dîtin û hestkirna te, eger tu xwerû li vê hevoka jor bifikirî, ma "ku" tê de tune?!
Di piraniya zimanan de jî pirr car heye "ku" nahête nivîsandin ji ber ku hebûn û nebûna wê karîgeriyê li ser wateyê nake.
(Bi dîtina) Di hersê hevokên birêz Orhan de "ku" heye lê di duyan de nehatiye nivîsandin ji ber ku hewce nekiriye û karîgerî li wateyê nekiriye.

Devliken:
Hêja, jixwe heger te jî xwendibe, min gotîye bikaranîna "ku"yekê problem dernakeve, lê dema hejmar dibe dudu û sisê ji tahmê derdikeve. Û carinan jî tercîh e.
Lê wek min got, bi min heta meriv bi xwe bikare hewce ye meriv bi kar neyne, lewra ziman siviktir û herikbartir dibe.
Silav.

Orhan Agirî:
Devliken, xaseten di hin zimanan da, ku zimanê me jî yek e ji wan, ev KU sîrtepişt-akseke kirkariyê ye. Ingilîzî bê WHO û WHICH û THAT nabe, Kurdî jî wisa. Esasen demekê ez di nivîsê Êzdiyên Qafqasî da gellek rastî KÎJAN dihatim . Ev forma KÎJAN jî dikare li rola KUyê rabe di gellek rewşan da.

Devliken:
Lê em ne li dijî her "ku"yê ne. Ew "ku"yên wek pire di hevokekê de derbas dibin em li dijî wan in. 

Onûr Cebe:
Devliken, hinek jê jî  'kî' ya ji Tirkî tên. " Minek 'Min nekir ku' 

Îmad Al Melek:
"Ez, ê (ku) hez nake ji fûtbolê, mecbûr mam li maçê mezê bikim li mala hevalekî xwe."
Kek Devliken Kelogirî,
Tu ji vê hevokê re çi dibêjî, dem tu dixwînî?

Devliken:
Bi min divê weha bûya:
"Yekî mîna min ji futbolê hez nake, li mala hevalekî xwe ez mecbûr mam li maçê mêze bikim."

Îmad Al Melek:
Sipas bo pêşniyara te lê mebesta min heman şêwe, pêşvebirin û paşdedana gotinan di hevokê de ku gellek caran di bin bandora zimanên din de tê encamdan. 
Ez, ê (ku) ji fûtbolê hez nake, li mala hevalekî xwe mecbûr mam (ku) li maçê mêze bikim.

Devliken:
Hêja, wek min got, dema di nava rojê de ji zimanê xwe bêtir meriv zimanin din bi kar tîne, bivê nevê meriv êdî wek wan zimanan difikire û meriv hewl dide bi mentiqa wan zimanan bipeyive/binivîsîne.

Remzî Kerîmî:
Hema weha serpilkî ez jî çend awayên bikaranîna KU yê binivîsim:
KU ya subjonktîf (subjonktif-subjunktive): Bi ya min DIVÊ BÊ nivîsandin yan gotin:
Ku tu neyê, ez jî naçim.
Ji ber ku: Ez nehatim, ji ber ku rê girtî bû.
Piştî ku: Piştî ku te xwe bêdeng kir, min jî tiştek negot.
Tevî ku: Bibûre, min nekarî ez bêm daweta we, tevî ku min pir dixwest.
Ji bilî ku ez patika xwe bixurînim, tiştek di destê min de nema.
Ku: Bolvirîya te bû sebeb ku perê me xilas bû.
Min ew êmanetê (ku) te dabû min, gihand xwedî.

KU ya subjonktîv yan objekt ya gelek cara kurmancîaxêv bikarnaynin û ne mecbûrî ye:
Xudê kir (ku) ez zû hatim
Baş bû (ku) ez gihiştim ser trêna xwe.
(Ew) dara (ku) tu li binî rûniştî, dara gûzê ye.
KU ya subjekt yan objekt ya kurmancîaxêv bikar naynin: 
Yê (ku) diçe birayê min e.
Kitêba (ku) min kirî pir buha ye.
Kurdê (ku) bi kurdî nizane, divê fêr bibe.

Ez dibêjim pirbûna KUyên li pey hev di hevokekê yan du hevokan de tên bi kar anîn,
 -mîna hemû gotinên tên dubare û sêbare kirin- xwendevan dilikumînin, nivîsê tamsarkî dikin. Û ev tamsarî jî herikbarî-xweşî-zewqa xwendina nivîsê hildiweşîne. 
Belkî baştir e li cihê ku ne mecbûrî be, mirov bi kar neyne. 

Çareya hêja Orhan Agirî: Forma AT min di devoka botî yan behdînî de nebihîstiye. Gelo Orhan Agirî vê pirsê bi forma pirhejmarî ’êt-yêt’ ya behdînî re tevlihev nekiribe?

Ev civat û nîqaş jî hemû ji vê hevoka jêr a hêja Alî Kût za...

"Dara Kserkses, mimkun e ku ew dar ji vê mezintir bû ya ku li bin raketibû wexta ku diçû şerê birayê xwe, nizanim gelo xewna wê di vî şerî de were kuştin ditibû, lê kêfa wî gelekî ji vê darê re hatibû lewra leşkerekî xwe danîbû ber û ev çîrok bû îlhama Hendel..."

Gotina Dawî
Ez ê bibêjim Xwedê çêke, lê Xweda hosteyê xerakirinê ye, mixabin.

25 Haziran 2023 Pazar

janistan

kesk dibiriqand li ser çavên keskeyî
keskekî bêkesî
û dilerizî ji nişka ve bi lerzeke derizî
derza dilekî merezî
ji mêj de lê bar kiribûn barekî keskeyî
keskeyekî şerhî
û bi nalenal direvîya ji ber dengê nahlên hespekî serserî
hesp serserî siwarî serserî
di guhên wê de olan dida dengekî dawidî
li seranserî bedena wê xofek belav dibû
û çeng dibû ser xwe ji wê xewa nîvmirî
dîsa di guhên wê de dikir zingînî ew gefa emirqutî
ez ji te ketibim 
ji te
ne ku dilê te têkeve hinekan
ku ez bibihîzim dilê hinekan ketîye te
ez ê te bigurom bi kêreke devko ya kalanî
dû re
nefes lê çikîya û bi xwe re xeyidî 
nehişt dengê girîyê wê şevê lê bike dojeha rebanî

Li vî welatî, li ser vê axê, 
ji bo dê û bavan tirsa herî mezin, mezinbûna qîzê ye.
Dê û bav ji bo navek neyê ser qîzê û "nehetikin" di nav xelk û alemê de, şîr li ser dikujin û zûka wê didin mêr.
Dê û bav, li ser navê namûs û xîretê, 
lê di esasê xwe de, xwe distirînin ji "bêehlaqî"yê;
ji bo serê wan di nav civakê de berjêr nebe, serê qîzê girê didin û nahêlin ew qîz serê xwe ji nav şeqên xwe bilind bike heta roja qîyametê!..

Gotina Dawî
Li welatê Janistanê,
dê û bav, 
ne ji bo çêya qîzên xwe, ji bo tirsa qûna xwe hewl didin qîzên xwe zû bi serî bikin û bişînin cem mêr;
lewra, 
bi qasî ditirsin navê bênamûsîyê yê bê ser wan, ew qasî ne xem e ji bo wan, êş û jan û birînên qîzên wan!..

Gotina Herî Dawî
Divê ehlaq bimire!

23 Haziran 2023 Cuma

naxira ekolojîk

Ustad Çetîn Altan dibêje: 
"Bi taybetmendî û xusûsîyet û etîketên bi rêya dê û bavê we, bi rêya malbat û eşîra we li we bar dibin, pesnê xwe nedin û xwe qure nekin. hewl bidin bila însan ji ber jîr û zîrekî û maqûlîya we pesnê we bidin."
Bi kin û kurdîya kurmancî ustad dibêje, 
ji bin sîya bav û kalên xwe derkevin û hewl bidin, hûn bi xwe bibin kesek, takekesek, karakterek.
Îja heyran!..
Pir kes hene, di civatan de cîyê wan binîya sol û şekalan e, lê ji ber nav û deng û dewlemendîya bav û kalên xwe diherin li dawîya odeyê rûdinin û quretîyan dikin.
Pir mêr hene, meriv kera xwe nade wan, lê ji ber nav û deng û dewlemendîya bav û kalên xwe, diherin qîzên herî esîl û bedew û jêhatî ji xwe re dixwazin, wan dikin jinên xwe û birek zarok ji ber wan digirin.
Em dikarin van mînak û nimûneyan pir û pirtir bikin, lê ne hewce ye.
Her weha ne tenê di meseleyên civakî de, di meseleyên sîyasî û politîk de jî ev adet û kevneşopî her berdewam bû, berdewam e...
Di sîyasetê de jî "bedel" mode bû, mode ye.
Ne li hiş dinerin, ne li vîzyonê dinerin, ne li karakter û kesayet û ehlaq dinerin.
Te bedel daye?
Lê hinek jî, 
mixabin wek demên berê bi navê malbatên xwe serê govendê dikişînin.
Kalik serok û rêber û parlamenter e...
Bav serok û rêber û parlamenter e...
Law/keç namzetên serok û rêber û parlamenterîyê ne...
We got komunîzm û sosyalîzm û demokrasî û şoreş û şoreşgerî!
Quzê kera mala Yasîno!
Û min got,
Mehmed Elîyê Gavan jî naxira xwe bi hest û hîs û nerîneke şoreşgerî û demokrat diçêrand. Nedihişt dewarek çêra ber dewareke din bixwe.

Karadenîzî û mirina bi saxî!
Keran di dê û jinên we nîyhano!
Tirkan nîyha dê û jinên we, hûn asîmle kirin, nuha jî hûn rabûne li ser navê tirkîtîyê zilmê li kurdan dikin.
Heger bi qasî misqalekê xîret û namûs bi we re hebûya, we zilm li kurdan nedikir, we yê kurd bera ser dê û jinên xwe bidana;
lewra li ser vê axa jahrîbûyî tenê kurd şowalyetîyê dikin.

Gotina Dawî
Kurd, nîşaneya serbilindî, xîret û karakterê ye, li ser vê axê.
Lê xwezî xwedîyên wan ne bêxwedî bûna!..

21 Haziran 2023 Çarşamba

çend gotinên ji hev aciz

Li gorî nerîn û felsefe û mentiqa Paulo Coelho, mezin dikarin sê tiştan ji zarokan hîn bibin:
1-Bêyî ku sedemek hebe meriv bikare bextewar bibe.
-Rast e. Zarok dikarin bi darikan têkevin nav gûyê xwe û bi seetan bi wî gûyî bilîzin û xwe bextewar hîs bikin.
Û jixwe hin mezin jî mîna zarokan bêvila xwe dixin her gûyî û xwe gûyekî dihesibînin!..
2-Her tim xweşitexilandina bi karekî/xebatekê yan jî ji ber xwe de afirandina çalakîyekê/aktivîteyekê.
-Rast e. Aktivîte/çalakî hebe tune be, her tim aktîf in lê enerjîya xwe li karê ne karê xwe xerc dikin.
3-Ji bo bigihêjin armanca xwe yan jî tiştekî bi dest bixin, xerckirina hêz û enerjîyê heta niquta dawîn.
-Rast e. Mezin jî, ji bo bigihêjin armanc û hedefa xwe hemû hêz û enerjîya xwe xerc dikin, lê tu carî hesabê malê û sûkê li hev dernakeve û pê digirin.

Hinek ketine derdê kubrê, hinek jî ketine derdê qûnê.
Yên li pey kubrê diherin jî qûnê li ser dikin, 
yên li pey qûnê diherin jî...
De îja... 
ka kubir qûnê kubar dike yan qûn kubrê çêdike,
nizanim.

Kurdî zimanekî xweş û sade û herikbar e û jixwe kes ji me ne fezayî ye jî...
Ê wê çaxê...
çima hin heval radibin kurdî rep û beloq û asê dikin?
Qey hûn ditirsin, hûn naxwazin kes ji we fêhm bike?
Peyv û bêje û gotin û kelaman nekin mertal û xwe di pişt wan de veneşêrin.
Ew peyv û bêje û gotin û kelam carinan mîna kirasekî transparan e û kîr û gun û qûn û quz di bin de kifş in!..

Ji kerema xwe re bixwînin, lê wê xwendinê ji dil bikin;
kitêb ji îxanetê hez nakin.
Ji bo kulmek populîzm hûn li pêş çavê me dest diavêjin namûsa wan.
Wek nîyhandinê, xwendin jî mahrem e û wê mahremîyetê biparêzin.
Û...
Bira û!
Xwendinek ku we jê fêhm nekiribe, tenê ji bo quretîyeke bêesas pesnê wê nedin û xwe nehetikînin.
Xwendin dibêje min ji xwe re bibêjin, ne xwe ji min re...(Bêhna Kovan Baqî ji vê hevokê difûre, lê ez dibêjim yekî bitengije, ez ê bikarim wî li ber xim; lewra peyameke sublîmînal lê barkirî ye.)

Gotina Dawî
Ez ji quretîyan hez nakim û ne qure me, lê...
dema ez dibînim yekî mejîsist xwe fahş dike, ez bi haweyekî qure xwe li wî diboqînim.
Qûnek bin, lê ne kurkure bin!

hestên nenivîsî

vê sibehê
bi dîmenekê ez şîyar bûm
birûsk ji çavên min çûn
di mejîyê min de bû giregira tavan
û li ezmanê palikên çavên min ewr kom bûn
ewr kom bûn lê nebarîya mixabin
hişk û zuwa mam mîna dareke rizîyayî ya sedsale
û bi sedan nifir li xwe heyirîn 
li serê zimanê min ê lalbûyî 
wê kêlîyê
min nedizanî ez ê bi ser kîjan xwedayî de biqîrim 
herim li derîyê kîjan pêxemberan xim
û çawa kela dilê xwe birijînim
min xwe bera bîra dilê xwe da û xwe avêt bextê dil
li hestekê gerîyam
êş
jan
kezebşewatî
hêsîrî
rebenî
belengazî
bêxwedîtî
bêxwedayî
na na ne yek jî
ez fikirim fikirîm û fikirîm
min got gelo dibe di ferhenga zimanê min de hîn nehatibe nivîsandin ev hest
erêê
vê sibehê dêyekê 
bi hesreta sî salan li lawê xwe dinerî
lê tenê dinerî
nerîneke sar
nerîneke pûç
nerîneke vala
nerîneke xerîb
ew lawê ku sî sal berê bi girî û qîrîna dêya xwe xatir ji dêya xwe xwestibû çûbû
û ji bo kezeb û gurçikan bêtir li dêya xwe neperitîne mîna çîyayekî rût û tazî sar sekinîbû û hêsirên xwe niqutandibûn hundirê xwe
nuha di şûna xwe û wê de digirîya
digirîya lê
girîyekî fedîyok
girîyekî rebenok
girîyekî mirarok
ew dêya ku bi salan çavên wê di rêya lawê wê de qerimîbûn
bi qasî nefesekê nêzîkî lawê xwe 
lê ji vir heta mala xwedê dûrî dêtîya xwe bû 
êdî

Gotina Dawî
Ev trajedî, ne ji fîlmekî sahneyek e; ev trajedî, trajedîya qewmekî bêxwedî û bêxweda ye!..

17 Haziran 2023 Cumartesi

lîrelîra pîrê

Derket ser xênî, berê xwe bi bakur ve kir, destê xwe da ber devê xwe û heta Xwedê hêl dabûyê qîrîya:
-Xwelîserino!
-Ehmeqino!
-Teresino!
-Bêmejîno!
-Belengazino!
-Nezanino!
-Kurtêlxwirino!
-Xulamino!
-Koleno!
Bi qîrîna wî re pîreka wî derket devê derî, fitilî, di ser stuyê xwe re li jor li ser xênî nerî.
Got:
-Hecî Tewfo! Hecî Tewfo! Pepûk! Li min porkurê! Xêr e, çi qewimîye, malavao? Çi bûrtebûrta te ye vê şiveqê?
Hecî Tewfo şewqeyê xwe ji serê xwe kir, di nav destê xwe de ew guvaşt û bi hêrs dev li qozîya şewqe kir.
Got:
-Keçê! Tirk me naxin şûna însên. Ne zanin em henin, ne zanin em tune ne; bi qasî misqalekê em ne li ser bala wan in. Hêz û qaweta Xwedê têrê nekirîye tirkan hîdayet û kedî bike, partîzanên "me" rabûne xwe li erdê dixin û ha ha dibêjin em ê tirkan hîdayet û kedî bikin û demokrasîyê bînin Tirkîyeyê. De were kirasê xwe neçirîne û xwe nekuje.
Û xwe ji ser xênî avêt erdê. Li erdê bû term. Pîreka wî bi lîrelîr û halan ber bi termê wî ve bezîya û li ber serê wî li ser çongan rûnişt û destên xwe kirin hutik û bi sînga xwe ket. Piştî têr li xwe xist û girîya, bi hirbîya serê xwe hêsirên xwe paqij kir û rabû ser xwe, tilîyên xwe ber bi jor ve bilind kirin û lîrand.
Got:
-Şehîd namirin! Bijî serok Apo! Şehîd namirin! Bijî serok Apo!..
Û pê re pê re dîsa bû lîrelîra wê, lîrand!..

Gotina Dawî
Aqilê kêm, serîyê vala...

15 Haziran 2023 Perşembe

îşev jî hema wilo

Balkêş in, em!
Carinan şaş û matmayî dimînim, dema li ser medyaya sosyal li hin post/şande/parvekirinan rast têm.
Li bajarên ku jinan ji hêsîrtî û bextreşî û êş û janê pê ve tiştek tahm nekirîye, hin keç/jin pişta xwe didin wan bajaran, wêneyê xwe digirin û li ser jî weha dinivîsînin:
"... bajarê evînê!.."
Berevacî, hewce ye mêr li ser wan bajaran werê binivîsînin:
"... bihuşta baqî ye!.."

Li Dîyarbekirê, ji bo çend bihost erd gundî ketine ber hev; ji her du hêlan 8 kes hatine kuşt in, lê her du hêl jî hêlek in ango merivên hev in.
De îja...
Li welatê min,
mêranî û mêrxasîya welatîyên min mîna welatperwerîya wan sexte ye.
Ji hev re mêr, ji xelkê re goştê ber kêr!..
Bi wê xezeba hûn êrişî hev dikin û çavên hev derdixin, we êrişî dijminên bav û kalan, dê û jinan kiribûya, nuha ji zû de li şûna wê nezanî û mêranîya we ya teres şaristanîyek ava bûbû,
li ser axa welatê we!..
Îja ka aqil!

Got,
-Qey mirîşk ê rojekê ji me re jî hêk bike.
Got,
-Erê, lê ditirsim ji şens û siûda me re ew jî têkeve menopozê!

Min got:
"Seyda, orta te û jinan çawa ye?"
Got:
"Lo lawo! Te go jin, hat bîra min. Wê rojê ez nizanim bi şaşî bû yan bi qastî bû, jinekê telefonî min kir. Piştî me li hal û ehwalê hev pirsî, hew min dî tew mijar hatîye ser doxînê. Û berî em li hev germ û rep bikin, zû zû min pêşî lê girt. Min go yadê heyranê, ez têra jina xwe nakim, ji pêxîla min bikeve, tu dahwa çi li min dikî!"
Min got:
"Seyda, ew ne bi şaşî ye, ilhez li ser te lêkolîn û lêpirsîneke kûr kirîye û baş serwext bûye ku tu kûrtûjekî piştxurt î, loma telefonî te kirîye."
Got:
"Na yaw. Tu çi filîm î. Cîyê tu lê bî, ji me zêde ye em rabin qala xurtbûna pişta xwe û kîrtûjîya xwe bikin. Di vê mijarê de te doktora kirîye. Tenê em dikarin werin pişta te bifirkînin."

Gotina Dawî
Aş çûye, em ketine pey çeqçeqokê!

14 Haziran 2023 Çarşamba

mucahît bîlîcî û romantîzm

Mucahît Bîlîcî, xwendeyekî/akademîsyenekî konformîst, populîst û romantîk e.
Lê tu carî ji rojevê namîne.
Konformîst e,
lewra li Amerîkaya xopan rûdine, li wir dixebite.
Populîst e,
lewra çendî bi qasî misqalekê kurdîtî ne xema wî be jî, her tim li ser vê mijarê gotinên qelew dike.
Romantîk e,
lewra dengê defê ji dûr xweş e...
Mucahît Bîlîcî doh/pêr di hevpeyvînekê de çi gotibû?
-Ma kurd parsek in, radibin li ber tirkan destên xwe vedigirin û parsê dikin?
-Demokratîzekirina Tirkîyeyê ne karê kurdan e.
-Li Tirkîyeyê 30 milyon kurd hene. Ji dêvla ew ê rabin têkevin pey maf û heqên kulturî, bila ji bo desthilatîyê hêz û qaweta xwe bikin yek û hewl bidin; ew jî şirîkên vê dewletê ne. Bila dewleta xwe ya ji wan hatîye stendin, vegerînin.
-Li bakurê welêt sîyaset di navbera sîyaset û şerê HDPKKyê û netewperestîyeke pûç û paşverû de asê maye.
Û gelek tiştên dinê jî got, lê yên min eleqedar dikin ev xal in.
Îja ka ez bêm ser tehlîl û analîzkirina van xalan;
bêguman bi qasî min jê fêhm kir û dîsa bêguman, ez ê di pencereya xwe re lê binerim û binirxînim.
Jixwe berê jî li ser meseleya kitêba wî ya bi navê "Kurd Hemal" min hin gotin û kelam li ser zanîn û zanist û binhiş û hişmendî û zîhnîyet û akademîsyenîya wî kiribûn...
Danasîna kitêbê li Weqfa Beşikçî çêbûbû.
Heta ez ne şaş bim piştî axaftina wî ya li ser wê kitêbê ew axaftin tomar kiribû û li ser youtubeyê jî bar kiribû, lê ew cîyê ez mijarê dinirxînim û wî rexne dikim birîbû, prof û akademîsyen û civaknasê qerase.
Ê normal e, ji qewla şahê dawetan Hisênkê Omerî...
Di kitêba xwe ya ku kurdan wek hemal dinirxîne de, wî bi xwe pêşengîya hemaltîyê kirîye;
lewra li gorî zanistî, felsefe û nerîna wî, kurdên enerjîya xwe li tirkan/tirkîtîyê xerc dikin, hemal in.
Lê nizanim a wî ka ji nezanî ye, ji kawiktî ye yan tam li ber neketîye, bi qelema xwe hemaltîya zimanê tirkî dike û keda xwe dixe xizmeta sosyolojî û civaknasîya tirkî;
dixe xizmeta sosyolojî û civaknasîya tirkî, lewra bi tirkî diafirîne û meriv bi kîjan zimanî biafirîne, çi dibe bila bibe, dibe mal û milkê wî zimanî.
Û li ser enîya meriv "HEMAL" tê nivîsandin.
Axir...
Ez vegerim ser meseleya me ya esasî.
-Ma kurd parsek in, radibin li ber tirkan destên xwe vedigirin û parsê dikin?
Ji erdê heta ezmên tu heq î û mafdar î. Li ser axa xwe meriv destên xwe venagire û parsê nake, lê wek cenabê te jî baş dizane, wextê rêberên meriv, pêşengên meriv çavbirçî û teres bin, bi zemên re ew zîhnîyet li nav xelkê jî belav dibe. 
Nizanim tê bîra te, berî ev xwelîserî li nav kurdan belav bibe, di kultura kurdan de pars tune bû; wek têgeh hebû, lê wan bi xwe pars nedikir, parsa xwe didan mirtib û aşiq û qereçîyên nav xwe.
Îja piştî kesên ne eşîr ango ne esîl bûn serek û rêber, li ser axa xwe kurd jî bûn parsek û dest bi parsê kirin, mixabin.
-Demokratîzekirina Tirkîyeyê ne karê kurdan e.
Ev jî tehlîl û analîzeke baş e, lê bi min û yên wek min ne zêde balkêş e, lewra hingî me got mû bi zimanê me ve hat; 
îja...
wek tu jî dizanî gîyhayê hewşê tahl e! Lê çi tahl çi şêrîn, ne xema me yê; em ê her bibêjin.
Bi dehhezaran keç û lawên kurd di ber demokratîzekirina Tirkîyeyê de hatin kuştin, kezeb û gurçik li dê û bavên wan şewitîn, peritîn.
Bi hezaran gundên Kurdistanê di qonaxa vê demokratîzekirinê de hatin şewitandin, hilweşîyan.
Bajar pûç û vala bûn, hedimîn xanî bi xanî ji bo vê demokratîzekirinê.
Genetîka neteweyekê nexweş ket, zîhnîyeteke teres kon vegirt di ber vê demokratîzekirinê de.
Bi dehhezaran kurdperwer ji mecbûrî ji welatên xwe koç kirin.
Bi dehhezaran kurdperwer di zindanan de bûn nîvînsan.
Lê...
Sosyolojî û zanistî û akademîsyenîya te bertekek/reaksîyonek nîşan neda, negot ehmeqino, Xweda jî demokratîze bibe, tirkên xwedîyên wê zîhnîyeta asyaya navîn a hov û dirinde, tu carî demokratîze nabe.
Nuha jî tu û çend hemtayên te rabûne ji vî miletê perîşan û belengaz re li tembûrê dixin.
-Li Tirkîyeyê 30 milyon kurd hene, ji dêvla ew ê rabin têkevin pey maf û heqên kulturî, bila ji bo desthilatîyê hêz û qaweta xwe bikin yek û hewl bidin; ew jî şirêkên vê dewletê ne.
Li ser meseleyê, heger min sekn û helwesta Bîlîcî, min bext û ûjdanê Bîlîcî yê populîst, min hiş û binhiş û hişmendî û zîhnîyeta Bîlîcî nas nekiribûya, min ê bigota, ji tehlîl û analîzên wî welatperwerî, neteweperwerî, kurdperwerî difûrin,
lê...
erê, lê gotin û emel ango teorî û pratîk li hev rûnanin.
Tiştên Mucahît Bîlîcî dibêje, diparêze, ne kêmî helwesta HDPyê ye;
lewra...
HDP jî hewl dide kurdan bike şirîkê tirkan ên vê dewletê,
lê...
bi şertê ku kurd di nav tirkan de bimehin û bibin "kurdkokenlî"...
Di bin hişê Mucahît Bîlîcî de jî ev teorî heye.
Hewceyî dewleteke din ango Kurdistanê nake. Dixwaze bibêje, "dewlet dewleta we ye û hûn jî mîna tirkan bibin xwedîyê wê û bi zimanê wê bixwin, vexwin, biçêrin..."
Û meseleya neteweperestên kurd...
Çima ji sekn û helwesta neteweperestên kurd aciz e?
Aciz e, lewra neteweperestên kurd neqebê lê teng dikin û tehlîl û analîzên wî pûç derdixin.
Bi kin û kurdîya kurmancî, bi sekn û helwesta neteweperestên kurd, "tav dide qûnê" û rast û derew ji hev derdikevin.
Pêşnîyarek:
Kurdîtîyê neke mijara populîzma xwe û bi me neteweperestan re, ne kaban biavêje, ne jî quretîyan bike.
Benîştê dînan bi cûm e!..

Gotina Dawî
Li Tirkîyeyê çepgir, rastgir, lîberal, demokrat, oldar, xwedanenas tune ye, tenê nijadperestîyeke çeqel, faşîzmeke pûç û vala heye...
Û xwendeyên me yên kurd jî li ser koka vê zîhnîyetê şîn û şên û mezin dibin, mixabin.

13 Haziran 2023 Salı

şeva pîrozwer

Got,
-Te hişt ku dîsa ji nû ve ez bi jintîya xwe bihisim. 
Tu rastîyê bixwazî, 
jixwe min tu carî ne xwe, ne jî jintî çi ye, nas kir.
Di malbateke girtî û muhafezekar de me newêrîbû serê xwe ji ber xwe rakira û di ser xwe re li xortekî binerîya. 
Ji bavê me zêde bû em bi wê jintîya di hundirê me de mîna ar û agirekî gur pêl bi pêl li hev diqulipî, biqurincin û wê şîyar bikin. 
Ax ax! 
Te dîsa kul û derdên min tev rakirin di vê şeva pîrozwer ku cara ewil tê digihêjim bê kêf û şehwet û arezû çi ye! 
Dîn im îşev;
har im bi hartîya te
û nifiran dibarînim bi ser wî Xwedayê ku heta îşev ez ji vî qudretî bêpar hiştibûm.
Serên memikên min bel bûne 
û erdhejek diqewime li zozanê gilika min;
şilûpil bûye derdora quzê min.
Ez nifiran bi ser te de dibarînim, vê şevê, 
ya Xweda!
Û Xwedayê min ê nuh ku ez jê re dibêjim Reb jî, rep kirîye 
û arezû û kêf û şehwetê dibarîne bi ser sîng û berên min de.
Ya Reb!
Ji îşev pê de, ez evda te me,
tu jî Rebê quzê min...
SedeqalahulEM!
Mêrê ku îşev ji xwe re kiribû Reb, 
rep kiribû...
Serê xwe ji nav memikên wê rakir û hêdî hêdî berjêr daket.
Ziman li ser bedena bi cizbêketî mîna marekî disûrikî;
bi ku dera wê dibû, ew der ditevizand
û wê tevzê mîna lehîyê ew ber bi arezûyeke bêbinî ve dikişkişand.
Volkan diteqîya di mejîyê wê de!
Çav lê diqulipîn,
ziman lê lal,
dil bi çargavî dibezîya di qefesa sîngê de...
Û bi hev re 
qûrîyan,
qîrîyan,
girîyan,
teqîyan!..
Û kenekî dînoke bi dîwarên odeyê ve rapelikî,
bi azana Melê re...
Allahu Ekber 
Allahu Ekber 
Allahu Ekber 
Allahu Ekber!
Eşhedu en la îllahe îllallah
Eşhedu en la îlahe îllallah
Eşhedu enne Muhammeden resulûllah
Eşhedu enne Muhammeden resulûllah
Hayye ale's-salah
Hayye ale's-salah
...

11 Haziran 2023 Pazar

nizanim lê divê em bizanin

Ji min derew, dibêjin meaşê pêşmergeyan 340 dolar e.
Û bi qasî em dibihîzin bazara Kurdistanê jî zêde ne erzan e; ne bi 350 dolarî, bi 1000 dolarî jî debar zor e.
Êêê!
Naxwe ev pêşmerge bi çi û çawa debara xwe dikin?
Rehmetnelêyê Turgut Ozal hat bîra min. Li ser pirsa, "polîs/karmend ê di vê buhayîyê de bi vî meaşê hindik çawa debara xwe bikin" Rehmetnelêyê Ozal gotibû, "Karmendên min/memûrên min îşê xwe dizanin; ew ê li xwe neheyirin." 
Û rê li ber bertîlê/ruşwetê vekiribû...
Ditirsim rewşa Kurdistanê jî ev be, çendî navê Kurdistanê xweş û şêrîn e jî.
De ya bi xêr!
Lê...
Wer xuya ye xêr ê bi sî û starê me nekeve.
Li Kurdistana min a ku tenê navê wê bi guhên meriv xweş tê, rewş ew qasî ne xweş e.
Hîn me çar perçe bi hev nedurûtine, hewl didin ji her perçeyekî jî çar perçeyan derxin!..
Mixabin, berjewendîyên şexsî ji berjewendîyên milî/neteweyî pîroztir in.
Û heta çav têr nebin- bawer nakim têr bibin- Kurdistan ê xeyal be.
De hêvî dikim bi nav xeyalên me de jî narîn!..

Serê sibehê bû.
Bazo ji ser taştê rabû û berê xwe da mala xwarzîyê xwe Sefer.
Havîn bû û xelk li ser xanîyan radiket. Sefer, li ser xênî hîn di xew de bû.
Li jêr jî himehima klîmayê bû; zarok li ber klîmayê raketibûn.
Bazo li dîwêr nerî, çavên wî li her du xurtûmên kêleka klîmayê ketin.
Ber bi şibakeyê ve du sê gav avêtin û serê xwe di şibakeyê re derxist.
Got:
-Rahmê! Ha Rehmê! Ev tu ji min re nabêjî ev klîmaya we çima bi du xurtûman dixebite?
Rahmê xwe avêt ser kêlekê, piçekî tewşî xewê bû.
Got:
-Yek xurtûm e, yek jî xirtûm e...
Bazo li ber neket bê ka Rehmê dixwaze çi bibêje. Devê xwe bir û anî.
Got:
-Yanî çi?
Rehmê got:
-Wîî! Min go yek xurtûm e, yek jî xirtûm e, xirtûm. 
Bazo dîsa li ber neket. Rehmê jî fêhm kir Bazo li ber neketîye.
Got:
-Xurtûmek a klîmayê ye, xurtûma din jî ya xirê xwarzîyê te ye. Pişta wî qels e, îja ji bo xew lê neherime û her ji nîvseetê carekê danekeve destavê, me serîyekî xurtîmê bi serê kîrê wî ve kirîye, serîyê xurtûmê yê din jî me di qiraxa xurtûma klîmayê re berjêr berdaye. Îja te fêhm kir, xalo?
Di ber xwe de kir vinevin, Bazo, "Av jê diniqutî. Xwedê mala bavê min stirand ez neçûm min pê serçavê xwe neşuşt."
Rehmê got:
-Te got çi? Dengê te nehat min!..
Bazo got:
-Xirtûm xirtûm!!!

Gotina Dawî
Navê Kurdistanê xweş e, lê li ser hin zimanan xweş rûnane, mixabin.

du kurteçîrok

"Qencî bi tena serê xwe mîna hespekî serxweş e, kî bigire, di bin wî de bi çargavî dibeze," got û serê xwe bera ber xwe da, meşîya. 
Ji wê de dengê nahlên hespekî bilind bû. Serê xwe bilind kir, li hêla hesp nerî. Dû û dixan û hicac bi ser serê xwe xistibû, hesp. 
Devê xwe tije kir, tam dikira di ber xwe de bigota, "Min di jina xwedî nîyhî. Xezeb ji ber nigan dihere." Siwarê hesp rişma hesp şidand û hesp li ber wî di cî de sekinand. 
Ciwamêr di nava metirsîyekê de fitilî li siwarê li ser hesp nerî. Sar û metelmayî ma û ber çavên wî reş bû; reş bû, reş bû û wê reşayê ew daqurtand; çav lê qulipîn û ji nişka ve ji jor de hat xwarê, li ser piştê ket. 
Zimanê wî negerîya. 
Bi zorê di ser xwe re li siwarê hesp nerî û bi haweyekî belengaz bişirî. Siwarê hesp got, "Zeman dibe xîyar û dikeve qûna merivên xwenezan!" û rişm li hesp sist kir. Her du nigên xwe li binê zikê hesp xist û hespê xwe bi çargavî bezand.
Ciwamêr bi çûyîna hesp re dûr û dirêj li dû wî nerî. Çav lê sist bûn, di bin simbêlan de bişirî û zimanê wî bi zorê gerîya, got, "Erêê! Ew jî zemanek bû!.."

"Ku mejî virikî bûbe û mentiq têk çûbe, derman û çare tune ye, mixabin." 
di ber xwe de got û bi serê kîrê xwe girt û şipîyakî beliqand; bû şureşura mîza wî...
Evdirhîmê Dîn di paş wî re derbas bû. Meşa Evdirhîmê Dîn wek meşa werdekê bû; Mele Zeynedîn pê nehisîya. 
Got, 
"Seyda, berê te bi qibleyê ve ye. Meriv berê xwe bide qibleyê û şipîyakî bimîze, guneh e, guneh. Ma ne tu bi xwe van weazan didî."
Mele Zeynedîn bi serê kîrê xwe girt û açiya kîrê xwe guherî. 
Got,
"Rast e, xebera te ye, lê erê berê min li qibleyê ye, ka were li açiya kîrê min binere, di navbera başûr û rojava de ye."
Evdirhîmê Dîn ber bi Mele Zeynedîn ve meşîya, xwe daqûl kir, ziq li kîrê Mele Zeynedîn nerî.
Got,
"Te bi ser nigê xwe de mîstîye, Seyda."

9 Haziran 2023 Cuma

ji rojan îroj

Selahattîn Demîrtaş û CHP
Rewşa CHPyê ne baş e, tenê Selahattîn Demîrtaş dikare CHPyê ji nav vê kaosê derxe û bike desthilat.
Ji bo Selo başqan bibe başqanê CHPyê hewce ye tirkîyeyî- çi tirk çi kurd- peyva xwe bikin yek û tifaqekê çêkin.
Di bin serektîya Selo başqan de sînorên mîsak-i millî yê xurttir bibe.
Bijî biratîya gelan!
Bijî ruhê eşme!
Bijî efendîtîya tirkan!

Min got:
Berhem berhema xelkê ye, bi wergera wê em qîyametê radikin!!!
De îja tew berhem bi xwe ya me bûya, me yê çi tofanî rakira?
Ya star û ya star!
Ax ji ber vê kompleksa me, ax!
Jixwe çi tê serê me, ji ber van kompleksên me tê serê me.
Hingî bi genetîka me lîstine, ji xwe pê ve em her tiştî mezin û pîroz dibînin.
Nuha hûn dibêjin ev serê seetekê ye Devliken rabûye ji me re li tembûrê dixe, dixwaze çi ji me re bibêje û divê em çi jê derxin?
Mixabin, erê mixabin ku dîsa mijar Kawa Nemir û berhema rehmetîyê James Joyce "Ulysses" e.
Ma jixwe heta meriv navê James Joyceyê reben nebêje, her kes dibêje qey "Ulysses" ne berhema Joyceyê reben e, berhema Kawa Nemir e. 
Na na, bi qasî Kawa nan ji vê berhemê xwar û dixwe, Joyceyê reben jê nexwar.
Ez dizanim û dema li ser wî dipeyivim/dinivîsînim ez bi xwe re jî dixeyidim, lê carinan li tiştinan rast têm, nikarim xwe bigirim.
Wek hûn jî dizanin gotineke klasîk heye: Reklam reklam e, çi baş çi xerab... 
Weleh ez jî dizanim dema li ser wî dinivîsînim, ji wî re dibe pesn û reklam, lê wek min got, dema li hin tiştên fahş rast têm, nikarim bi xwe.
Û ez ditirsim hingî ez li ser wî dipeyivim/dinivîsînim bira jî wek paşnavê xwe bibe nemir.
Xwedê neke!
Axir...
Li ser qonaxa wergera Ulyssesê amadekarîya belgefîlmekê heye.
Ez bawer nakim li ser qonaxa afirandin û nivîsandina vê berhemê belgefîlmek çêbûbe.
Îja wek min got, 
vê kompleksa me ya pûç û beradayî ku tenê narsîzm û populîzm jê difûre, mîna vîrusekê mejî tevizandîye.
Lo lawo!
Here were te ew berhem ji zimanekî qulipandîye ser zimanekî din. Ev sîh sal in ma qey dawîya vê çîrokê nehat!
Bi serê mîrê mîran Celadet Elî Bedirxan, xelaskarê îbranîya modern Elîezer Ben-Yehuda bi qasî te ji alî cihûyan ve bi vê xezebê nehat pîrozwerkirin.
Îja heyran!
Di civaka kurdan de kes bi qasî Apo û Kawa ne bi siûd e; 
tu yê sûnd bixwî quzê gurê bi wan ve ye.
Çi qenc çi xerab her çi bikin, civak wan li ser serê xwe digerîne.
Bawerîya min bi tiştik miştikên weha fahş û beradayî nedihat, lê vê carê ku ez vegerim welêt, ez ê bi apê xwe Bekirê Hecî Evdo yê nêçîrvan re derkevim nêçîra guran. Û heta ez dêlegurekê nekujim û quzê wê nekim nivişt û bi xwe ve nekim, ez ê venegerim.
Lê heger nebû qismet û tenê nêregur ketin kemîna me, ez ê jî ji kîran qolyeyekê çêkim û bi Aras Kargoyê bişînim ji Dewlet Bahçelî re.

Yaw çi nifşekî beradayî derketîye; ji xêndî kurdîtîyê bi her şewb û nexweşîyê dikeve.
Îja zimanê meriv çi be, ehlaqê meriv jî di wê çarçoveyê de dîzayn dibe.
Ast û IQya tirkan kifş e jixwe. Ev nifşê nuh jî bi zimanê vî (ne)qewmî dijî, mixabin; 
loma jî ehlaq jî li gorî ehlaqê vî qewmî distewe.
Ê pêşîyên me belasebeb negotîye:
"Meriv ker û golikan li cem hev girê bide, ew ê ji hev bielimin tir û fisan."
Meseleya me û tirkan jî ev e.
Em ji van teresan hînî tiştekî baş nebûn, mixabin; nebûn, lewra tiştekî wan ê baş tune ye.
Ne ji xwe re dibin, ne jî ji derdora xwe re dibin; jixwe yekî ji xwe re nebe, bêguman ew ê bi kêrî derdora xwe jî neyê...
Tenê em ji wan hînî zimanê wan bûn, lê ew ziman jî ji pîneyan çêbûye û bi kêrî tiştekî jî nayê. 
Ji fêdê bêtir zirar da me; bi hînbûna zimanê wan me zimanê xwe ji bîr kir.

Gotina Dawî
Got,
heft çîrokên hirçê hene, her heft jî li ser hirmêyê ne.

8 Haziran 2023 Perşembe

reb û rep

Zemanê cebeşan hat.
Ma cebeş bû?
Zebeş bû?
Şebeş bû?
Yan gebeş?..
Cebeş jî dibe, zebeş jî dibe, şebeş jî.
Lê yên gebeş!..
Ne hayê wan ji cebeş heye, ne hayê wan ji zebeş heye, ne jî hayê wan ji şebeş heye.
Zimanê kurdî dewlemend e, zengîn e, xurt e û sînorê zimanê kurdî fireh e, lê...
Erê, lê...
Mejîyê kurdan teng bûye, mixabin.
Kurdî têra helbestê dike...
Kurdî têra çîrokê dike...
Kurdî têra romanê dike...
Kurdî têra hunerê dike...
Kurdî têra sîyasetê dike...
Kurdî têra fesadî û gelacî û pevçûnê jî dike...
Ê weleh kurdî têra pevşabûn û nîyhandin û seksê jî dike.
Ma çi?
Ma nav û têgeh û qalibên teknîkî/teknolojîk.
Heyran!
Ev jî ne sûcê kurdî ye.
Çima?
Heger me kurdan ji kurdî re welatek ava kiribûya, wek welatên modern û di warê teknîk û teknolojîyê de pêşketî, li welatê kurdî jî ji pêşketinên teknîkî û teknolojîk re nav û têgeh û qalibên kurdî yê li ferhenga kurdî zêde bibûna.
Îja sûc ne sucê zimên e; sûc sûcê xwedîyê zimên e.
Û zimanê me yê tenê têra gundê me, bajarê me, herêma me bike, heger di demek nêzîk de kurdî ji xwe re Kurdistanekê ava neke.

Got,
-Ez mirîdê te me. Tu bibêjî çi ez ê li te guhdarî bikim.
Min got,
-Ne nêr, mê ji min re lazim in.
Got,
-Çii? Min fêhm nekir?
Dû re li zimên hilkumî û di ber xwe de bişirî, lê ew bişirîna wê nêzîkî ken bû, ne kenekî bideng...
Got,
-Erê, bibore, ez mirîda te me.
Min got,
-Ez jî xulamê çiçik û memik û quzê te me.
Di kurdîya kurmancî de tenê tîpek ango herfek dikare kîr bike quz, quz jî bike kîr...

Çi nasyonalîst, çi anarşîst, çi sosyalîst...
Heger ew raman li ser dil û karaktera xwe bar nekiribe, zêde serî lê mezin nekin; 
armanca wî tenê populîzm û quretîyên bêbingeh in.
Di nav lepên kesên wilo/werê/wenî/halo/wisa de xwe nekin pêlîstok û bila ew jî li ser kawikî û dilpakîya we nasnavan li xwe zêde nekin.
Meriv bawerîya xwe bi kîjan ramanê anî û ew raman parast, hewce ye meriv ji qirikê berjor nepeyive/nebêje.
Dû re...
Di navbera dil û mejî de meriv dihetike, heger mentiq li meriv bê xezebê...

Gotina Dawî
Karakter maka her tiştî ye; heger karakter pûç be, karakter li ser zanîneke fahş û pûç bilind dibe; heger karakter xurt be, ew karakter bi zanîn û vîzyoneke rengîn te dike reb û li her derê tu rep digerî.

7 Haziran 2023 Çarşamba

pervîn chakar û semptomên xwelîserîyê

Berî bi çend salan di navbera min û Pervînê de têkilîyeke xweş hebû; erê, rû bi rû me hevdu nas nekiribû, lê bi rêya ragîhandina modern ji çend rojan carekê me li hal û ehwalê hevdu dipirsî û li ser mijar û meseleyên cur bi cur me sohbet dikir, civat digerand.
Dû re...
Ji ber hin meseleyên şexsî yên narsîstî em ji hevdu dilgiran bûn û roj bi roj wê dilgiranîyê sarbûnek bi xwe re anî.
Bi kin û kurdîya kurmancî têkilîya me têk çû.
Çima van kitekit/detayan bi we re par ve dikim?
Ez ê par ve bikim, lewra naxwazim ev kitekit/detay bibin sedemên rexneyên nuha ez ê li wê bigirim. 
Ya din jî...
bila nebêje, Devliken gir avêtîye min, gir bi min re diajo.
Na, bawer bike, roja ku min ew hêla wê ya oportunîst û narsîst û egoîst/xweperest nas kir, jixwe ji bo min mir. 
Ew roj ev roj e ji dûr ve wê dişopînim û bi wê populîzm û narsîzma wê ya fahş tenê ez dikenim; ez dikenim, ji ber ku bi wî mejîyê xwe yê bi kodên rojavayî pîne kirîye, xwe jî dixapîne û gelek kesên kawik jî dixapîne.
Ruhê wê şad be! Û bila her bextewar be, di wê jîyana xwe ya enternasyonal a ku êdî bêhna kurdî yê jê nefûre.
Pervîn Chakar!
Paşnav jî bi standardên îngilizî hatîye nivîsandin; lewra wek nav û paşnavên me gelek tiştên me yên din jî tenê ego, narsîzm û komplekseke beradayî jê difûre;
kompleksa xwebiçûkdîtinê!..
Jixwe bi nav û paşnavan meriv bibûya esîlzade, arîstokrat, şareza û qehreman, kes ê bi qasî Selahattîn Demîrtaş ê ku navê xwe ji Selahedîn Eyûbîyê kurd wergirtîye, ne esîlzade û qehreman bûya. 
Îja heyran,
tenê bi nav û paşnavekî rût û tazî esîltî, arîstokratî, şarezatî, qehremantî li meriv bar nabe.
"Qûna tazî tembûrê dixwazî!"
Şert û mercên esîltî, arîstokratî, şarezatî û qehremantîyê giran in; 
ji bilî huner û afirandinê, bîrek hewce ye, genetîkek hewce ye, karakterek hewce ye.
Û mixabin ew jî bi her kesî re tune ye.
Berê, zemanê em zarok bûn, me ji xwe re bi lîstik mîstikan dilîst. Wextê hîle çêbibûya yan jî lîsk bêyî dilê me biçûya, me xwe dixeyidand û me terka wê lîskê dikir.
Wê rojê dema li ser medyaya sosyal ez li daxuyanîya Pervîn CHakarê rast hatim, ez ber bi wî zemanê xwe yê zaroktîyê ve çûm. 
Di daxuyanîya xwe de gotibû, "Êdî ez ê bi kurdî nestirêm!"
Ka îja beyî Pervîn CHakarê kurdî yê çi xwelîyê li serê kurdan bike, nizanim!
Axir...
Yek ê rabe bibêje, "Ez bi kurdî dinivîsînim, kes qedrê qelema min nagire, ez ê hew binivîsînim."
Yek ê rabe bibêje, "Ez bi kurdî sîyasetê dikim, kes qedrê keda min nade, ez ê dev ji sîyaseta bi kurdî berdim."
Yek ê rabe bibêje, "Ez nûçeyan bi kurdî diweşînim, lê nûçeyên bi kurdî zêde balê nakişînin, ez ê dev ji rojnamevanîya bi kurdî berdim."
Yek ê rabe bibêje, "Ez rewşenbîr im lê ji bo her kes ji gotinên min û quretîya min fêhm bike, ez ê fikr û ramanên xwe bi kurdî nebêjim/nenivîsînim."
Yek ê rabe bibêje, "Em mîzahê bi kurdî dikin, lê zêde kes li me temaşe nakin, em ê dest bi mîzaha tirkmancî bikin."
Yek ê rabe bibêje, "Ez bi kurdî distirêm lê kes ji min re li çepikan naxe, nalîrîne, ji bo festîval û konseran naşînin pey min, ez ê hew bi kurdî bistirêm."
Minet!
Minet!
Minet!
Serhevdayî!
Serhevdayî!
Serhevdayî!
Heyran!
Welatperwerî, netewperwerî bi minet û serhevdayîyê nabe.
Neteweya we belawela ye, welatê we dagirkirî ye, zimanê we li ber sekratê ye, hûn radibin dikevin pey berjewendîyên xwe yên şexsî û hey gazinan dikin.
Ê weleh em nivîskar jî belasebeb dinivîsînin. Jixwe kes kitêbên me nakire, naxwîne. Ma belasebeb ji bo çi em vê tahbê didin xwe?
Çi hunermend, çi nivîskar, çi rojnamevan, çi sîyasetvan û çi rewşenbîr...
Hûn ne ji rêzê ne û her weha heger hûn ê di bin barê kurdîtîyê de nikaribin rabin, quretîyan jî nekin.
Axir...
Berî her tiştî em kurd in û ji bo em vê kurdîtîyê li ser nigan bihêlin jî, divê em sekn û helwesta xwe biparêzin û xwe nedin hêvîya nav û deng û halanan.

Gotina Dawî
Kurdîtî dînîtî ye û zû bi zû kes nikare di bin barê vê dînîtîyê de rabe.
Vî zemanî, heqê kesî tune ye gilî û gazinan bike, lewra hîn ji kurdî re welatekî azad û serbixwe ava nebûye. Kengî dê û ewlad gîhaştin hevdu, wê çaxê hûn kî bi ku de dibezin, hûn hur û azad û bi kêfa xwe ne.
Bi xêra vê kurdîya ku hîn jî di nav kurdan de ne azad e û her weha bi wê bêvîzyonîya xwe hûn di nav kurdan de hatin naskirin, kurdan xatir da we, qedrê we girt, lê hûn çi dikin?
Hûn rabûne ji bo populîzmê xwe ji kurdî dixeyidînin.
De ji xwe re bimirin, hîn ku mirin erzan e!..